چرا MTN، سهام‌دار ایرانسل، از خاورمیانه خارج می‌شود؟

عادل نجفی | شهرآرانیوز، اما این شرکت آفریقایی به‌تازگی اعلام کرده است در نظر دارد با ترک کسب و کار خود در خاورمیانه به فعالیت در آفریقا متمرکز شود. حال باید دید آیا این اقدام می‌تواند پایانی بر حضور بلند مدت و پرحاشیه MTN در خاورمیانه باشد؟

راب شاتر، مدیر اجرایی گروه MTN به رسانه‌ها گفته است که قصد داریم در میان مدت و به صورت تدریحی در ۳ تا ۵ سال آینده به مشارکت خود در خاورمیانه (شامل کشور‌های ایران، سوریه و یمن) خاتمه دهیم. براساس برآورد‌ها درآمد‌های گروه از خاورمیانه تنها ۴ درصد از منافع این شرکت را تامین می‌کند. این در حالی است که استمرار فعالیت‌ها در خاورمیانه، گروه MTN را با اتهاماتی نظیر رشوه‌گیری، قانون گریزی و بی اعتنایی به تحریم‌ها متهم کرده است. در ادامه با برخی از اتهامات گروه MTN به روایت پایگاه خبری اقتصادی Business Insider بیشتر آشنا می‌شویم.

پرداخت پول به گروه‌های تروریستی در افغانستان در قبال تضمین امنیت

دسامبر سال ۲۰۱۹ (آذر ماه ۱۳۹۸) گروه MTN و ۵ شرکت بین‌المللی دیگر در افغانستان متهم به پرداخت رشوه یا به طور دقیق‌تر پول در قبال تضمین امنیت به گروه‌های تروریستی در افغانستان شدند. این اتهام در پی ثبت شکایت و پیگیری پرونده‌ای از سوی بازماندگان ۲۰۰ سرباز و نیروی امنیتی جان باخته آمریکایی در افغانستان رسانه‌ای شد.

گروه MTN از سال ۲۰۰۶ با کشور افغانستان وارد کسب و کار شد و متهم است برای تامین امنیت تجهیزات و حفظ جان کارکنان خود به القاعده و طالبان پرداخت‌هایی انجام داده است که برخلاف قوانین مبارزه با تروریسم است. البته MTN در فروردین ماه گذشته اعلام کرده است هرگز اقدامی علیه قوانین ضد تروریسمی انجام نداده است و دادگاه‌های آمریکا صلاحیت پیگرد این شرکت را ندارند. اگر چه این پرونده در شرف مختومه شدن بود، اما با شکایت‌های جدید در خرداد ماه همچنان در حال پیگیری است.

نقض تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران

براساس مصاحبه یکی از مدیران سابق MTN، آنچه این گروه در شراکت با کنسرسیوم ارتباطاتی ایران انجام می‌دهد در تضاد کامل با تحریم‌های ایلات متحده است. کریس کیلوان که زا ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ با MTN همکاری داشته است در مصاحبه با رویترز همچنین گفته است این شرکت فعالیت خود را در ایران از سال ۲۰۰۴ شروع کرده و تجهیزات ارتباطاتی را به این کشور وارد کرده است که در فهرست قطعی تحریم‌های ایالات متحده علیه ایرانی‌هاست. گروه MTN و شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات نیز این اتهامات را تکذیب کرده‌اند.

پرداخت رشوه برای پیروزی در مناقصه

پای کریس کیلوان که از سال ۲۰۰۴ با MTN وارد ایران شده است، در دادگاهی با شکایت شرکت ارتبطات سیار ترکیه (ترک‌سل) نیز در میان است. در سال ۲۰۱۲ میلادی، ترک سل شکایتی به ارزش ۴ میلیارد دلار را در دادگاه‌های ایالات متحده به ثبت رساند که براساس آن MTN را متهم به پرداخت رشوه برای کسب مجوز فعالیت در ایران می‌کند. شرکت ترکیه‌ای مدعی است آن‌ها بالاترین پیشنهاد را در مناقصه مطرح کردند، اما MTN با پرداخت رشوه به سفیر وقت جمهوری اسلامی ایران در آفریقای جنوبی در فرایند این مناقصه اخلال ایجاد کردند و حتی وعده کمک به ایرانی‌ها برای پیشبرد فناوری‌های مورد نیاز برنامه اتمی این کشور را دادند!
گروه MTN البته این اتهامات را نیز هرگز نپذیرفته است و در دادگاه اولیه‌ای که برای این پرونده ۸ ساله تشکیل شده است، دادگاه اظهارات کریس کیلوان را مصداق توهم توطئه دانسته و MTN را تبرئه اعلام کرده است. اما ترک سل همچنان پیگیر پرونده‌ای است که در گیر و دار فرایند‌های قضایی گرفتار شده است.